Feminisme is voor iedereen, maar sommige begrippen zijn best moeilijk. Daarom presenteren we het FELfabet, een ABC om jou een feministisch handje te helpen! Korte en heldere uitleg van woorden die je als feminist (en in het leven!) tegen kunt komen.
Ultrakorte mega samenvatting
voor als je vijf seconden de tijd hebt
Binair = Tweedelig, ook wel gebruikt om het binaire geslachtsmodel mee aan te duiden waarin sekse en gender in slechts twee groepen worden verdeeld: mannelijk en vrouwelijk. Het tegenovergestelde van binair is non-binair.
Binair in een feministendop
voor de activistische activist met tijd, that’s you!
Wie A zegt, moet volgens het spreekwoord ook B zeggen (jij niet, vooral lekker doen wat je zelf wilt). We leggen je nu dus graag de B van het FELfabet voor, met het concept binair. Eigenlijk betekent binair letterlijk ‘tweedelig’, en het wordt dan ook soms gebruikt om mensen in te delen in in twee 'tegengestelde' categorieën. Dit kan bijvoorbeeld man/vrouw zijn, maar ook heteroseksueel/homoseksueel of zwart/wit. In deze column gaan we het wat meer hebben over het eerste systeem, man/vrouw. In het binaire geslachtsmodel (in het Engels: the gender binary), worden sekse* en gender* in slechts twee groepen verdeeld; mannelijk en vrouwelijk. Het tegenovergestelde van binair is non-binair (zie ook letter N).
*sekse = ook wel geslacht, is gebaseerd op biologische kenmerken
*gender = hoe iemand zich identificeert (voelt), zie ook letter G van het FELfabet.
In het binaire systeem wordt er vanuit gegaan dat sekse, gender en soms ook seksualiteit automatisch op één lijn zitten en dat dit gelinkt is aan iemands genetische geslacht (de geslachtschromosomen en/of biologische kenmerken), of het geslacht dat er bij de geboorte aan iemand toegewezen is.
Een voorbeeld hiervan is dat wanneer er een kind met een penis wordt geboren, het binaire systeem aan zal nemen dat dit kind mannelijk is, met mannelijke trekken in uiterlijk, karakter en gedrag. Dit brengt verwachtingen met zich mee rondom van alles en nog wat, van welke wc je gebruikt tot welke kleding je zou moeten dragen. Daarnaast kan er in het binaire systeem ook nog worden aangenomen dat dit kind, omdat het mannelijk is, een heteroseksuele aantrekking zal voelen tot vrouwen. Deze (valse) verwachtingen zijn dus een resultaat van het binaire geslachtsmodel en kunnen negatieve houdingen, vooroordelen en discriminatie veroorzaken richting mensen voor wie deze aannames niet gelden.
In een binair systeem is er namelijk weinig ruimte voor mensen die niet in een van de twee categorieën (mannelijk of vrouwelijk) passen. Personen die buiten deze twee hokjes vallen zijn bijvoorbeeld transgender personen en non-binaire mensen. Zij (en nog zo veel meer mensen!) kunnen het binaire model daarom als onderdrukkend ervaren. Gender is een sociaal construct (zie ook de letter G), maar volgens het binaire geslachtsmodel wordt geslacht bepaald door geslachtsdelen en -chromosomen in plaats van hoe iemand zichzelf identificeert (aka hoe iemand zich voelt). Iedereen is uniek. Mensen, wat hun geslacht ook is, kunnen alle kenmerken hebben die volgens het binaire geslachtsmodel alleen bij mannelijk of vrouwelijk zouden horen. Het binaire systeem is daarom een onjuiste voorstelling van hoe het werkelijk is.
Meer lezen?
Dat kan bijvoorbeeld hier:
Comentarios